Porady
17 listopada 2022 r.
BIG, czyli Biuro informacji gospodarczej – do czego służy?
BIG, a po rozwinięciu — Biuro Informacji Gospodarczej — Biuro Informacji Gospodarczej, niewątpliwie zna każdy, kto choć raz ubiegał się o którąś z form wsparcia finansowego. BIG przez wielu kojarzony jest z BIK-iem, ponieważ ich nazwa brzmi bardzo podobnie. I choć obie te instytucje działają na podstawie odrębnych przepisów, ich zadania są ze sobą spójne. Jednym z podstawowych zadań obu ze wskazanych baz, jest gromadzenie oraz udostępnianie informacji o zobowiązaniach finansowych osób fizycznych i podmiotów gospodarczych. Choć obie instytucje są do siebie podobne, w dzisiejszym wpisie chciałbym jednak skupić się wyłącznie na Biurze Informacji Gospodarczej.
Czym jest BIG?
BIG jest instytucją utworzoną w celu rozpowszechniania informacji gospodarczych oraz pozyskiwania i przetwarzania takich danych, pochodzących z różnych rejestrów należących do państwa. Oprócz tego, jego zadaniem jest analiza wiarygodności różnych podmiotów gospodarczych. Ułatwia to przedsiębiorcom bezpieczne zawieranie umów i sprawdzenie swoich przyszłych kontrahentów.
Biuro informacji gospodarczej nie tylko udostępnia informacje na temat dłużników, ale także przyjmuje zgłoszenia o nich od wierzycieli.
Należy podkreślić, że BIG nie przechowuje informacji w nieskończoność. Jeśli dłużnik spłaci zobowiązanie w całości, wierzyciel, który przekazał informację o długu do BIG, musi ten wpis usunąć. Ma na to 14 dni.
Jeśli dług nie został spłacony, informacje o nim będą przetwarzane przez BIG:
- przez 6 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne (w przypadku konsumentów) lub
- 10 lat od dnia przekazania informacji (w przypadku przedsiębiorców).
Choć cały czas posługuję się liczbą pojedynczą, należy podkreślić, że nie istnieje wyłącznie jedno krajowe Biuro Informacji Gospodarczej, ale kilka biur, które obecnie są firmami prywatnymi. Choć biura te w pewnym stopniu ze sobą współpracują w wymianie zgromadzonych danych, to jednak każde z nich posiada je odrębne.
Sposób funkcjonowania instytucji
Biuro informacji gospodarczej może być prowadzone wyłącznie w formie spółki akcyjnej, o kapitale zakładowym nie mniejszym niż 4 000 000 złotych.
Obecnie, zgodnie z wykazem biur wykonujących działalność gospodarczą oraz ich adresów, w Polsce działa 5 Biur Informacji Gospodarczej:
- BIG InfoMonitor S.A.;
- Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej S.A.;
- Krajowy Rejestr Długów Biuro Informacji Gospodarczej S.A.;
- ERIF Biuro Informacji Gospodarczej S.A.;
- Krajowa Informacja Długów Telekomunikacyjnych Biuro Informacji Gospodarczej SA.
W jaki sposób trafiają informacje do BIG?
Z usług Biur Informacji Gospodarczej korzystają banki, firmy pożyczkowe, leasingowe, teleoperatorzy, dostawcy telewizji, a nawet osoby fizyczne.
Podmioty, sprzedające dane produkty czy usługi, chcąc sprawdzić wiarygodność kontrahenta, korzystają właśnie z pomocy BIG. Dane przekazane przez Biuro Informacji Gospodarczej będą mieć więc wpływ na podjętą decyzję odnośnie udzielenia bądź nieudzielenia danej usługi.
Negatywnego wpisu informacji o niespłaconym zadłużeniu do BIG-u może dokonać wyłącznie wierzyciel (lub jego pełnomocnik) po spełnieniu określonych ustawą przesłanek.
Wierzyciel może przekazać do biura informacje gospodarcze o zobowiązaniu dłużnika będącego konsumentem wyłącznie wówczas, gdy zostaną spełnione łącznie następujące warunki:
- Zobowiązanie powstało w związku z określonym stosunkiem prawnym, w szczególności z tytułu umowy o kredyt konsumencki oraz np. świadczenia usług pocztowych i telekomunikacyjnych czy przewozu osób i bagażu w komunikacji masowej;
- Łączna kwota wymagalnych zobowiązań dłużnika będącego konsumentem wobec wierzyciela wynosi co najmniej 200 złotych oraz są one wymagalne od co najmniej 30 dni;
- Upłynął co najmniej miesiąc od wysłania przez wierzyciela listem poleconym albo doręczenia dłużnikowi będącemu konsumentem do rąk własnych, na adres do doręczeń wskazany przez dłużnika będącego konsumentem, a jeżeli nie wskazał takiego adresu – na adres miejsca zamieszkania albo na adres do doręczeń elektronicznych wpisany do bazy adresów elektronicznych, wezwania do zapłaty, zawierającego ostrzeżenie o zamiarze przekazania danych do biura, z podaniem firmy i adresu siedziby tego biura;
- Nie upłynęło 6 lat od dnia wymagalności zobowiązania, a w przypadku roszczeń stwierdzonych prawomocnym orzeczeniem sądu lub innego organu powołanego do rozpoznawania spraw danego rodzaju albo orzeczeniem sądu polubownego, jak również roszczeń stwierdzonych ugodą zawartą przed sądem albo sądem polubownym, albo ugodą zawartą przed mediatorem i zatwierdzoną przez sąd nie upłynęło 6 lat od dnia stwierdzenia roszczenia.
Kto sprawuje nadzór nad Biurami Informacji Gospodarczej?
Nadzór nad Biurami Informacji Gospodarczej sprawuje minister właściwy do spraw gospodarki. Nadzoruje on zgodność wykonywanej działalności gospodarczej z ustawą i regulaminem.
Należy jednak podkreślić, że nadzór ten nie obejmuje kontroli prawidłowości przetwarzania przez biuro danych osobowych. Obejmuje on wyłącznie ocenę, czy zakres informacji wykorzystywanych do analizy jest prawidłowy.