Wszczęcie postępowania egzekucyjnego może wiązać się także z zajęciem ruchomości bądź nieruchomości dłużnika. Podczas prowadzenia postępowań egzekucyjnych każdy z komorników ma jedna pewne obowiązki oraz ograniczenia, których musi przestrzegać. Jednym z rodzajów takich ograniczeń są te dotyczące zajęcia przedmiotów należących do dłużnika. Jakie komornik ma ograniczenia oraz czego nie może zająć w drodze postępowania egzekucyjnego? O tym poniżej.

Ograniczenia egzekucji, czyli czego komornik nie może zająć?

W postępowaniu egzekucyjnym komornik, mimo szeregu uprawnień, nie może zająć wszystkiego. Istnieją pewne ograniczenia.

Nie podlegają egzekucji:

  • przedmioty urządzenia domowego niezbędne dla dłużnika i jego domowników. Chodzi w szczególności o przedmioty takie jak: lodówka, pralka, odkurzacz, piekarnik lub kuchenka mikrofalowa, łóżka, stół i czy krzesła w liczbie niezbędnej dla dłużnika i jego domowników,
  • pościel, bielizna i ubranie codzienne, w liczbie niezbędnej dla dłużnika i jego domowników, a także ubranie niezbędne do pełnienia służby lub wykonywania zawodu,
  • zapasy żywności i opału niezbędne dla dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny na okres jednego miesiąca,
  • jedna krowa lub dwie kozy albo trzy owce potrzebne do wyżywienia dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny wraz z zapasem paszy i ściółki do najbliższych zbiorów,
  • narzędzia i inne przedmioty niezbędne do osobistej pracy zarobkowej dłużnika,
  • niezbędne do nauki, papiery osobiste, odznaczenia i przedmioty służące do wykonywania praktyk religijnych oraz przedmioty codziennego użytku, które mogą być sprzedane tylko znacznie poniżej ich wartości, a dla dłużnika mają znaczną wartość użytkową,
  • niezbędne lekarstwa,
  •  przedmioty niezbędne ze względu na niepełnosprawność dłużnika lub członków jego rodziny.

Przeszukanie pomieszczeń i odzieży dłużnika — czy komornik ma do tego prawo?

Są pewne sfery, które każdy z nas raczej chciałby zostawić wyłącznie dla siebie i swoich najbliższych. Jedną z nich jest mieszkanie czy przedmioty osobiste.

Niestety możliwość ich przeszukania jest jednym z uprawnień komornika, lecz nie zawsze możliwym do skorzystania z niego.

Przede wszystkim, przymusowe otwarcie mieszkania oraz innych pomieszczeń i schowków dłużnika musi być poprzedzone ustaleniem, iż w istocie są one zajmowane przez dłużnika. Oprócz tego dłużnik musi stosować bierny opór i sprzeciwiać się prowadzeniu egzekucji. Należy także pamiętać, że dopiero wówczas, gdy przeszukanie mieszkania i schowków oraz rzeczy dłużnika nie przyniesie oczekiwanego rezultatu w postaci ujawnienia rzeczy podlegających zajęciu, komornik może przeszukać odzież, którą dłużnik ma na sobie lub przy sobie, np. torebkę czy plecak.

Zajęcie wynagrodzenia za pracę

Zajęcia wynagrodzenie za pracę jest jednym z najpopularniejszych rodzajów zajęć, jakich dokonuje komornik. W ramach tej czynności komornik zawiadamia o zajęciu pracodawcę dłużnika. Ten zaś, zobowiązany jest do wypłaty dłużnikowi wypłaty jedynie w takiej wysokości, jakąś wskaże komornik.

Należy jednak podkreślić, że choć komornicy słyną z braku skrupułów, w rzeczywistości ich działania są mocno ograniczone obowiązującymi przepisami prawa. Jednym z takich ograniczeń, w kontekście zajęcia wynagrodzenia za pracę jest tzw. kwota wolna.

Oznacza to, że niezależnie od wysokości długu, na koncie dłużnika musi pozostać kwota minimalnego wynagrodzenia netto. Zatem dłużnicy, którzy zarabiają wynagrodzenie minimalne, mogą być spokojni, ponieważ komornik nie ma prawa go zająć. Zasada ta nie obowiązuje jednak jednej grupy osób, a są nią – dłużnicy alimentacyjni. W przypadku zaś osób poniżej 26 roku życia na koncie dłużnika musi pozostać równowartość płacy minimalnej brutto. Jest to związane z faktem, że osoby te są zwolnione z konieczności płacenia podatku dochodowego.

Zajęcie rachunku bankowego

Innym, popularnym rodzajem zajęcia komorniczego jest zajęcie rachunku bankowego dłużnika. Ograniczenie komornika w tym przypadku wiąże się z tym, że podczas zajęcia, na rachunku bankowym dłużnika, do jego miesięcznej dyspozycji musi pozostać kwota o równowartość 75% minimalnej płacy na dany rok. Wszystkie pieniądze ponad tę kwotę komornik może zająć na poczet zaległości finansowych dłużnika.

Skarga na czynności komornika

Jeżeli podczas dokonywania swoich czynności służbowych, komornik dopuści się jakichkolwiek uchybień, dłużnik ma możliwość złożenia do sądu skargi na czynności komornika. Jest to szczególny środek zaskarżenia, który służy do usuwania uchybień komornika, polegających na tym, że prowadzi on postępowanie egzekucyjne w sposób niezgodny z przepisami postępowania cywilnego. 

Komornik, choć posiada wiele możliwości wyegzekwowania zaległych wobec wierzyciela należności, ma także wiele ograniczeń, których musi przestrzegać. Jeżeli jednak, któreś z praw dłużnika zostaną naruszone lub będą zagrożone, dłużnik nie musi bezczynnie się temu przyglądać, ponieważ ma prawo wnieść skargę na czynności komornika.