Restrukturyzacja zatrudnienia — czy ma sens i o czym należy pamiętać?

Zatrudnienie pracowników jest jednym z większych kosztów, jakie ponosi przedsiębiorca. Z tego też względu, kiedy przychodzi kryzys finansowych, jedną z pierwszych decyzji, jakie podejmuje pracodawca, jest zmniejszenie liczby etatów w firmie. Tylko czy restrukturyzacja zatrudnienia faktycznie, ma sens?

Restrukturyzacja zatrudnia, choć nazwę ma tożsamą, w rzeczywistości wcale nie jest jednym z postępowań określonych w ustawie – Prawo restrukturyzacyjne. Podobnie jednak jak postępowanie restrukturyzacyjne, ma na celu poprawę sytuacji finansowej firmy, poprzez podjęcie określonych działań. W tym przypadku działaniem tym może być redukcja etatów.

Zatrudnienie pracowników to niemały koszt dla firmy. Jednocześnie ich obecność pozwala na rozwój, optymalizację i lepsze efekty prowadzonego biznesu.

Restrukturyzacja zatrudnienia to jednak nie tylko zwolnienia. Jest to po prostu szereg działań podejmowanych względem pracowników, aby ich ilość i rodzaj stanowisk dopasować do potrzeb, jakie w danym czasie ma przedsiębiorstwo.

Restrukturyzacja zatrudnienia może więc polegać na:

Jak już wspomniałem, restrukturyzacja zatrudnienia może przybierać różne formy. W zależności od wyboru pracownicy będą mniej lub bardziej poszkodowani.

Pierwszorzędnym powodem, dla którego przedsiębiorca decyduje się na restrukturyzację zatrudnienia, są oszczędności. Nie zawsze jednak musi się to wiązać z masowymi zwolnieniami. Czasami po prostu pracodawcy wstrzymują rekrutację nowych pracowników. I mogłoby się wydawać, że to świetne rozwiązanie. Jednak tak naprawdę, na zatrudnionych osobach zaczyna spoczywać coraz więcej obowiązków, a przy tym ich wynagrodzenia nie ulegają zwiększaniu. Zatem i takie rozwiązanie jest krzywdzące.

Podjęcie decyzji o restrukturyzacji zatrudnienia wiąże się dla pracodawcy z pewnymi obowiązkami prawnymi, których musi przestrzegać. Pracodawca, który zdecyduje się na  wypowiedzenie umów o pracę w ramach restrukturyzacji, musi przede wszystkim pamiętać o zachowaniu odpowiedni okresów wypowiedzenia, które Kodeks pracy uzależnia od rodzaju umowy o pracę. Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony i umowy o pracę zawartej na czas określony jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:

Pracodawcy muszą także przestrzegać pewnych zasad, gdy w grę wchodzą zwolnienia grupowe. A kiedy mamy z nimi do czynienia? Decydują o tym graniczne wartości ilości zwolnionych pracowników przy zestawieniu z ogółem zatrudnionych osób. Wartości te wynoszą:

Po przekroczeniu wskazanych liczb pracodawcy są zobowiązani do przestrzegania zasad wynikających z Ustawy o zwolnieniach grupowych.

Aby zmiany w przedmiocie zatrudnienia w firmie miały jakikolwiek sens i zmierzały przede wszystkim do poprawy sytuacji ekonomicznej przedsiębiorstwa, problemy finansowe muszą być zauważone jak najszybciej. Odwlekanie decyzji i czekanie „aż samo się polepszy”, a także niezauważenie w porę zbliżającego się kryzysu finansowego sprawi, że sama restrukturyzacja zatrudnienia nie wiele pomoże. Kiedy przedsiębiorca stanie się niewypłacalny lub niewypłacalnością zagrożony, wówczas na jego barkach będzie spoczywał obowiązek podjęcia bardziej radykalnych kroków zmierzających do ewentualnego ogłoszenia upadłości.

Restrukturyzacja zatrudnienia to często jeden z najlepszych sposobów na poprawę sytuacji finansowej firmy. Zanim jednak ją podejmiemy, warto dokładnie przemyśleć możliwe rozwiązania i świadomie podjąć decyzję o rodzaju restrukturyzacji. Właściwie dobrany rodzaj może skutecznie poprawić kondycję firmy, a nieprzemyślane i zbyt drastyczne zmiany mogą przyczynić się jej pogorszenia.