Rozwód a kredyt hipoteczny — co się z nim stanie?

Rozwód to niewątpliwie wyzwanie na wielu płaszczyznach życia. Odpowiedzialność za wspólnie zaciągnięte zobowiązania finansowe, takie jak kredyt hipoteczny, może sprawić, że sytuacja staje się jeszcze bardziej skomplikowana. Warto przyjrzeć się, jak można zarządzać kredytem i co dalej z nieruchomością, gdy małżeństwo zdecyduje się na rozwód.

Należy mieć na uwadze, że mimo zabezpieczenia kredytu mieszkaniowego hipoteką, dłużnicy są zobowiązani do jego spłaty całym swoim majątkiem, co implikuje możliwość prowadzenia egzekucji z każdego elementu majątkowego, na przykład z wynagrodzenia czy konta bankowego.
Po rozwiązaniu związku małżeńskiego pełna kwota zadłużenia z kredytu hipotecznego nadal będzie wpływać na zdolność kredytową obu byłych współmałżonków, a comiesięczne raty kredytowe będą figurować w rejestrze ich zobowiązań finansowych.

Kwestia podziału majątku zgromadzonego podczas trwania małżeństwa może być już na pierwszy rzut oka karkołomna. Jeśli małżeństwo zaciągnęło wspólnie kredyt hipoteczny, podział majątku i odpowiedzialności za dług staje się jeszcze bardziej zawiły. Zgodnie z prawem, niezależnie od innych ustaleń (np. w związku z zawartą intercyzą), obie strony ponoszą odpowiedzialność za wspólne zobowiązania finansowe, co obejmuje także kredyty. Tutaj warto już na wstępie skonsultować się z prawnikiem oraz doradcą finansowym, aby uniknąć błędów i dodatkowego, niepotrzebnego stresu.

Rozwód nie wpływa na obowiązki wynikające z umowy kredytowej. Również podział majątku czy przejęcie nieruchomości przez jednego z małżonków na mocy decyzji sądowej (gdy staje się on 100% właścicielem) nie wprowadza zmian wobec banku. Dla instytucji finansowej nie ma znaczenia, czy osoby, które uzyskały kredyt hipoteczny, w dalszym ciągu są związane małżeństwem czy już nie.

Pomimo rozwodu i przeprowadzonego podziału majątku, dla banku byli małżonkowie, wciąż pozostają współdłużnikami. W związku z tym nadal w równym stopniu odpowiadają za jego spłatę. Nawet jeśli nieruchomość zakupiona na kredyt przypada tylko jednej osobie po podziale majątku. Istotne jest, że byli małżonkowie, są dłużnikami solidarnymi. Oznacza to, że bank może domagać się zwrotu środków od obu lub każdego z nich indywidualnie.

Rozwód ani podział majątku wspólnego nie zmieniają odpowiedzialności małżonków za spłatę kredytu. Oznacza to, że jeśli jeden z byłych współmałżonków np. unika płacenia rat, bank może od drugiego współkredytobiorcy zażądać spłaty zaległości.

Decyzja o sprzedaży nieruchomości i wykorzystaniu uzyskanych środków do spłaty pozostałej części kredytu często wydaje się najbardziej oczywistą i prostą opcją. Małżonkowie decydujący się na tę opcję powinni określić cenę, za jaką chcą sprzedać mieszkanie, dom lub działkę. Rekomendowane jest skorzystanie z usług rzeczoznawcy majątkowego w celu dokonania wyceny nieruchomości, co pomaga unikać dyskusji odnośnie wartości majątku. Koszt takiej wyceny jest relatywnie niewielki: 500–1000 zł, zależnie od typu nieruchomości.

Gdy rozwodzący się małżonkowie znajdą nabywcę i uzgodnią warunki transakcji, po jej udanej realizacji kredyt hipoteczny jest regulowany. Ewentualną różnicę po spłaceniu kredytu hipotecznego przekazuje się byłym małżonkom. Możliwe jest swobodne podzielenie nadwyżki zgodnie z ich porozumieniem. Nie jest konieczne stosowanie podziału po połowie — sposób rozdzielenia jest kwestią uzgodnień pomiędzy stronami.

W niektórych przypadkach, choć sąd przyzna jednej ze stron prawo do nieruchomości, ostateczne decyzje dotyczące kredytu muszą uzgodnić pomiędzy sobą rozwodzący się małżonkowie. Oznacza to, że nawet jeśli jedna osoba formalnie zostaje właścicielem mieszkania i zgadza się kontynuować spłatę, to bank będzie nadal traktować obie osoby jako współodpowiedzialne za zobowiązanie.
Gdy kredytobiorca przestaje spłacać swoje zadłużenie (na przykład z powodu bankructwa), bank może domagać się zwrotu środków od drugiej osoby. Zobowiązanie do spłaty długu przed instytucją finansową utrzymuje się wspólnie, nawet po formalnym zakończeniu małżeństwa.

Proces wyłączenia jednej ze stron z umowy kredytowej jest możliwy tylko za zgodą banku. Często wymaga jednak ponownego przejścia przez procedurę kredytową. Oznacza to, że rozwiązanie to nie zawsze jest proste i wiąże się z koniecznością dokładnej analizy zdolności kredytowej małżonka, który zdecyduje się przejąć na siebie kredyt.

Zarządzanie kredytem hipotecznym po rozwodzie może być trudne i stresujące. Dzięki współpracy z ekspertami możliwe jest znalezienie rozwiązania, które zminimalizuje finansowe i emocjonalne obciążenia dla obu stron. Ostatecznie, bardzo ważne jest, aby podejmowane decyzje finansowe opierały się na rzetelnej wiedzy i profesjonalnym wsparciu. Pomaga zabezpieczyć przyszłość finansową byłych małżonków.