Sprawozdanie finansowe dłużnika – nowy wymóg formalny wstępnego planu restrukturyzacyjnego

W grudniu ubiegłego roku weszła w życie Ustawa z 28.5.2021 r. o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Zadłużonych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 1080). Ustawa ta znowelizowała Prawo Restrukturyzacyjne. Nowelizacja ww. przepisów wprowadziła nowy wymóg formalny dotyczący wniosku o otwarcie przyspieszonego postępowania układowego, postępowania układowego oraz postępowania sanacyjnego. Otóż ustawodawca zdecydował, że od dnia 1 grudnia 2021 r., do wstępnego planu restrukturyzacyjnego należy dołączyć sprawozdanie finansowe dłużnika. Sprawozdanie to powinno być sporządzone na dzień przypadający w okresie trzydziestu dni przed dniem złożenia wniosku restrukturyzacyjnego.

W stanie prawnym sprzed wejścia w życie znowelizowanych przepisów dłużnik musiał złożyć bilans dla celów postępowania, na dzień przypadający w okresie trzydziestu dni przed dniem złożenia wniosku. Obowiązek ten dotyczył wyłącznie wniosku o otwarcie przyspieszonego postępowania układowego. Obecnie, dłużnik nadal musi dołączyć przedmiotowy bilans. Jednak oprócz niego, konieczne jest dołączenie do wstępnego planu restrukturyzacyjnego sprawozdania finansowego dłużnika. Przedmiotowe sprawozdanie musi być sporządzone na dzień przypadający w okresie trzydziestu dni przed dniem złożenia wniosku o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego.

Wstępny plan restrukturyzacyjny to obligatoryjny element wniosku o otwarcie:

Dobrze sporządzony wstępny plan restrukturyzacyjny powinien spełniać określone wymogi. Wymogi te ustawodawca wyszczególnił w art. 9 Prawa restrukturyzacyjnego. Zgodnie z nim, powinien on zawierać co najmniej:

Oprócz ww. elementów, od 1 grudnia 2021 r., wstępny plan restrukturyzacyjny musi zawierać także sprawozdanie finansowe dłużnika.

Ponadto w przypadku postępowania sanacyjnego należy dołączyć uzasadnienie wskazujące, że wdrożenie wstępnego planu restrukturyzacyjnego polepszy sytuację finansową dłużnika i przywróci jego zdolność do wykonywania zobowiązań.

Wstępny plan restrukturyzacyjny sporządza dłużnik. Nie ma jednak żadnych przepisów, które zabraniałyby dłużnikowi skorzystanie z pomocy profesjonalisty w tej dziedzinie, np. doradcy restrukturyzacyjnego. Niekiedy sytuacja majątkowa dłużnika bywa skomplikowana. Pomoc wówczas może okazać się nieoceniona. We wstępnym planie restrukturyzacyjnym dłużnik musi przedstawić planowane przez siebie działania restrukturyzacyjne oraz koszt i harmonogram ich tworzenia, a także sprawozdanie finansowe. Bez pomocy specjalisty, skompletowanie powyższych dokumentów może okazać się nie lada wyzwaniem.

Sprawozdanie finansowe dłużnika, od 1 grudnia 2021 r. jest elementem obligatoryjnym wstępnego planu restrukturyzacyjne, ale ustawodawca dopuszcza możliwość jego pominięcia. Zgodnie z art. 9 ust. 3 Prawa restrukturyzacyjnego, dłużnik jest w takiej sytuacji zobowiązany do podania przyczyn niemożności załączenia sprawozdania finansowego do wstępnego planu restrukturyzacyjnego. Uznać należy zatem, że tylko w szczególnie uzasadnionych przypadkach możliwe będzie niedołączenie sprawozdania finansowego dłużnika. Niezałączenie przedmiotowego sprawozdania lub brak wyjaśnień dotyczących przyczyny jego niedołączenia jest wówczas brakiem formalnym, który spowoduje brak możliwości dalszego rozpatrywania wniosku restrukturyzacyjnego.

Sprawozdanie finansowe dłużnika to stosunkowo nowy element, który należy dołączyć do wstępnego planu restrukturyzacyjnego. Choć z pozoru wymóg ten może wydawać się błahy, to w gruncie rzeczy skutki jego niedołączenia mogą być dotkliwe dla dłużnika. Celem samego postępowania restrukturyzacyjnego jest przecież uniknięcie upadłości. Jeżeli sprawozdanie finansowe (lub wyjaśnienia jego braku) nie zostanie dołączone, może to skutkować brakiem możliwości dalszego procedowania wniosku. Oczywiście, że przedmiotowy brak można uzupełnić, po wezwaniu sądu, należy jednak pamiętać o bezwzględnym zachowaniu 7 dniowego terminu. Odrzucenie wniosku spowoduje brak możliwości prowadzenia działań restrukturyzacyjnych. Dla dłużnika zagrożone bankructwem, to sytuacja, której z całą pewnością chciałby uniknąć.

Stawiane przez ustawodawcę wymogi formalne wielu dokumentów potrafią zasiać wiele wątpliwości, zwłaszcza jeżeli w danej dziedzinie nie jest się specjalistą. Dlatego tak ważne jest, aby przy sporządzeniu m.in. wstępnego planu restrukturyzacyjnego skorzystać z pomocy specjalisty. Zwiększa to wówczas szanse na sprawniejsze i przede wszystkim pozytywne przeprowadzenie postępowania restrukturyzacyjnego.