Porady
18 stycznia 2023 r.
Syndyk a komornik – czym się różnią ich role i uprawnienia?
Choć syndyk i komornik to dwa zupełnie inne organy, które występują w różnych postępowaniach, łączy je wspólny cel – pomoc w odzyskaniu wierzytelności. Mimo iż zarówno komornik, jak i syndyk w swojej pracy dążą do odzyskania jak największej ilości należności, z którymi dłużnik zalega względem wierzycieli, zakres uprawnień do majątku dłużnika obu organów jest różny.
Do kogo zatem zgłosić się dążąc do zaspokojenia swoich roszczeń? Czym różnią się uprawnienia obu podmiotów? Wyjaśniam poniżej.
Syndyk i komornik w tym samym postępowaniu?
Na samym początku należy wskazać pierwszą, diametralną różnicę pomiędzy syndykiem a komornikiem. Otóż oboje występują w zupełnie innych postępowaniach. Syndyk to organ postępowania upadłościowego, którego uczestnikami są upadły dłużnik i wierzyciele. Komornik natomiast jest organem władzy publicznej w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym przeciwko dłużnikowi. W związku z tym, że zarówno syndyk, jak i komornik odgrywają swoją rolę w innych postępowaniach, ich kompetencje również są zróżnicowane.
Syndyk – jakie ma zadania i kompetencje?
Kiedy sąd zdecyduje o ogłoszeniu upadłości dłużnika, przychodzi czas na ustanowienie osoby syndyka. To właśnie on sprawuje zarząd nad majątkiem upadłego przedsiębiorstwa (lub majątkiem osoby fizycznej w przypadku upadłości konsumenckiej). Syndyk odgrywa znaczącą rolę w postępowaniu upadłościowym, ponieważ to od niego zależy w jak dużym stopniu masa upadłości, wystarczy do zaspokojenia roszczeń wierzycieli. Po przejęciu zarządu nad majątkiem dłużnika najważniejszym zadaniem syndyka jest zabezpieczenie go i przeprowadzenie przez pełen proces upadłości likwidacyjnej, aż do jego całkowitej likwidacji, czyli sprzedaży i rozdzielania uzyskanych kwot między wierzycieli.
Do zadań syndyka należą także:
- Poinformowanie wierzycieli dłużnika o ogłoszeniu jego upadłości;
- Dokonanie spisu inwentarza oraz oszacowania wartości masy upadłości;
- Sporządzenie listy wierzytelności;
- Opracowanie planu likwidacji masy upadłości;
- Wszczynanie postępowań sądowych dotyczących masy upadłości.
Kompetencje i zadania komornika w postępowaniu egzekucyjnym
Jak wiemy, rola syndyka rozpoczyna się w momencie wydania przez sąd postanowienia o ogłoszeniu upadłości. Można więc stwierdzić, że do rozpoczęcia jego działań potrzebne jest działanie sądu. Z kolei do rozpoczęcia określonych czynności przez komornika, niezbędne jest działanie wierzyciela. To na jego wniosek komornik wszczyna, a następnie prowadzi postępowanie egzekucyjne.
Zadaniem komornika jest przede wszystkim odzyskiwanie od dłużników należności pieniężnych stwierdzonych wyrokiem sądu.
Do pozostałych jego kompetencji w ramach prowadzonego postępowania egzekucyjnego, należą:
- Zajęcie rachunków bankowych należących do dłużnika;
- Oszacowanie majątku należącego do dłużnika i sporządzanie spisu inwentarza;
- Przejęcie odpowiedniej części wynagrodzenia za pracę osiąganego przez dłużnika;
- Zlicytowanie majątku ruchomego należącego do dłużnika (z wyjątkiem m.in. rzeczy codziennego użytku);
- Sprzedaż nieruchomości należących do dłużnika, np. jego dom lub mieszkanie;
- Korzystanie ze środków przymusu oraz wsparcia policji.
Kiedy komornik, a kiedy syndyk?
Mogą mieć miejsce sytuacje, w których przeciwko dłużnikowi toczy się postępowanie egzekucyjne, a jednocześnie prowadzona będzie procedura upadłościowa. W takiej sytuacji dostęp do majątku dłużnika przez któryś z tych podmiotów (syndyka lub komornika) będzie zależny od tego, kiedy sąd wyda postanowienie o ogłoszeniu upadłości. Zgodnie z art. 146 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe — Postępowanie egzekucyjne skierowane do majątku wchodzącego w skład masy upadłości, wszczęte przed dniem ogłoszenia upadłości, ulega zawieszeniu z mocy prawa z dniem ogłoszenia upadłości. Postępowanie to umarza się z mocy prawa po uprawomocnieniu się postanowienia o ogłoszeniu upadłości. Zawieszenie postępowania egzekucyjnego nie stoi na przeszkodzie przysądzeniu własności nieruchomości, jeżeli przybicia prawomocnie udzielono przed ogłoszeniem upadłości, a nabywca egzekucyjny wpłaci w terminie cenę nabycia.