Test zaspokojenia to zupełna nowość, która ma się pojawić w Prawie restrukturyzacyjnym. Choć wejście w życie nowelizacji zaplanowane jest dopiero na 2024 rok – wraz z wdrożeniem przez Polskę unijnej dyrektywy drugiej szansy, już teraz warto zapoznać się z planowanymi zmianami. Planowana nowelizacja ma wprowadzić wiele zmian, jednak tą, która jest czymś całkowicie innym niż dotychczas stanowi proponowane wprowadzenie testu zaspokojenia. Czym jest, jaki będzie jego cel oraz jakie rodzaje wycen będą obowiązywać w teście zaspokojenia? Wyjaśniam poniżej.

Test zaspokojenia – czym jest?

Nowelizacja Prawa restrukturyzacyjnego, ma wprowadzić wiele rewolucyjnych zmian w przepisach. Dzisiaj jednak skupię się na wprowadzeniu przez ustawodawcę art. 10a, przewidującego obowiązek sporządzenia tzw. testu zaspokojenia.

Treść przepisu 10a ma brzmieć tak:

„Art. 10a 1. Nadzorca lub zarządca sporządza test zaspokojenia, który zawiera:

1) wycenę wskazującą metody i założenia przyjęte w trakcie jej sporządzania, która obejmuje:

a) wartość przedsiębiorstwa dłużnika przy założeniu realizacji planu

restrukturyzacyjnego i kontynuacji działalności gospodarczej przez dłużnika;

b) wartość majątku dłużnika przy założeniu ogłoszenia jego upadłości i sprzedaży przedsiębiorstwa jako całości oraz odstąpienia od sprzedaży przedsiębiorstwa jako całości i sprzedaży poszczególnych składników majątku. Jeżeli składniki majątku dłużnika są obciążone hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym, hipoteką morską lub innymi prawami i skutkami ujawnienia praw
i roszczeń osobistych, w wycenie należy oddzielnie podać, które z tych praw pozostają w mocy po sprzedaży w postępowaniu upadłościowym, a także ich wartość oraz wartość składników majątku nimi obciążonych.

2) informację o przewidywanym stopniu zaspokojenia wierzycieli, których wierzytelności są objęte układem, w postępowaniu upadłościowym, które byłoby prowadzone wobec dłużnika, zawierającą następujące dane:

a) wartość majątku dłużnika, o której mowa w pkt 1 lit. b),

b) przewidywany czas trwania postępowania upadłościowego oraz przewidywaną wysokość kosztów postępowania upadłościowego oraz innych zobowiązań masy upadłości,

c) kategorię, w której w postępowaniu upadłościowym byliby zaspokajani wierzyciele stanowiący grupy reprezentujące odrębne kategorie interesu;

3) ocenę, czy wierzytelności objęte układem będą zaspokojone w większym stopniu
w przypadku zawarcia i wykonania układu, czy w postępowaniu upadłościowym.”

W skrócie – test zaspokojenia będzie  narzędziem umożliwiającym prognozę możliwych wariantów zaspokojenia wierzycieli.

Elementy testu zaspokojenia

Zgodnie z planowanymi zmianami, test zaspokojenia ma się składać z następujących elementów lub można by rzec – etapów jego przeprowadzenia:

  1. wyceny przedsiębiorstwa i majątku dłużnika w kontekście restrukturyzacji i upadłości,
  2. symulacji postępowania upadłościowego oraz porównania jego wyników z proponowanym układem.

Pierwszy etap w zasadzie może być kojarzony z dobrze już znanym testem prywatnego wierzyciela. Dlatego też, przez ten etap z pewnością każdy doradca restrukturyzacyjny przebrnie bez większych trudności. Symulacja, czyli drugi etap może być jednak swego rodzaju wyzwaniem. Umiejętność sporządzenia wyceny przedsiębiorstwa nie wchodzi przecież w zakres ustawowych kompetencji wymaganych od doradców restrukturyzacyjnych. Dlatego przejście tego kroku będzie z pewnością wymagało skorzystania z pomocy rzeczoznawcy co wygeneruje dodatkowy koszt postępowania.

Test zaspokojenia – plusy i minusy

Stworzenie niejako nowego narzędzia dającego możliwość negocjacji w zakresie przyjmowania ostatecznych propozycji układowych to niewątpliwa zaleta testu zaspokojenia. W oparciu o ten dokument, wierzyciele będą mogli zdecydować co jest dla nich lepsze. Upadłość czy może restrukturyzacja?            

Z drugiej zaś strony test zaspokojenia będzie wymagał od doradcy restrukturyzacyjnego wiedzy i kompetencji, które wychodzą poza ich ustawowy zakres. Posiadanie przez jedną osobę szerokiej wiedzy z zakresu restrukturyzacji, upadłości, finansów, wyceny nieruchomości, a także wyceny przedsiębiorstw raczej nie zdarza się zbyt często. Powstanie zatem konieczność korzystać z pomocy podmiotów trzecich, np. rzeczoznawców. To zaś, wygeneruje dodatkowe koszty postępowania.

Kiedy test zaspokojenia wejdzie w życie?

Wprowadzenie testu zaspokojenia oprócz tego, że będzie zupełną nowością to także i pewnego rodzaju wyzwaniem dla doradców restrukturyzacyjnych. To oni będą mieli obowiązek jego przeprowadzenia.

Projekt planowanych zmian pojawił się na stronie Rządowego Centrum Legislacji 4 lipca 2022 r. Obecnie jednak przepisy są na etapie opiniowanie. Sam projekt przewiduje zaś 18-miesięczne vacatio legis, co oznacza, że implementacji przez Polskę dyrektywy o restrukturyzacji zapobiegawczej możemy się spodziewać w 2024 r.