Restrukturyzacja długu to proces pełen zawiłości prawnych i finansowych, który może przytłaczać zarówno dłużników, jak i wierzycieli. Zrozumienie kluczowych aspektów tego procesu jest niezbędne do podejmowania świadomych decyzji, które mogą wpłynąć na przyszłość finansową wszystkich zaangażowanych stron. Dziś skupimy się na zgromadzeniu wierzycieli – jednym z najważniejszych elementów postępowania restrukturyzacyjnego. Przyjrzymy się, czym jest to zgromadzenie, kto ma prawo głosu, jak ustalane są terminy zgromadzeń oraz przede wszystkim, jakie warunki muszą być spełnione, aby zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli było możliwe.

Czym jest zgromadzenie wierzycieli?

Zacznijmy najpierw od wyjaśnienia, czym w ogóle jest zgromadzenie wierzycieli i po co się je zwołuje.

Zgromadzenie wierzycieli w postępowaniu restrukturyzacyjnym stanowi ważny „element” prawny, odgrywający kluczową rolę w procesie. To właśnie na zgromadzeniu wierzyciele mają okazję do wyrażenia swoich indywidualnych interesów, takich jak głosowanie nad układem, jednocześnie dbając o wspólne dobro całej grupy. Co ciekawe, zgromadzenie wierzycieli nie jest uznawane za organ postępowania, lecz raczej jako platforma, na której wierzyciele mogą aktywnie uczestniczyć w procesie restrukturyzacyjnym. Jest to miejsce, gdzie łączą się indywidualne i zbiorowe interesy, tworząc dynamiczne środowisko decyzyjne, które wpływa na ostateczny wynik postępowania. Dzięki temu zgromadzenie wierzycieli odgrywa niezwykle istotną rolę w kształtowaniu przebiegu restrukturyzacji, będąc jednocześnie wyrazem aktywnej i zaangażowanej postawy wierzycieli w procesie odzyskiwania należności.

Kto ma prawo do głosowania nad układem?

Aby dany wierzyciel miał prawo do głosowania nad układem na zgromadzeniu wierzycieli, konieczne są do spełniania właściwie dwa warunku.

  1. Po pierwsze — wierzytelność danego wierzyciela musi być umieszczona w zatwierdzonym spisie wierzytelności;
  2. Po drugie — sędziemu-komisarzowi musi być przedłożony tytuł egzekucyjny stwierdzający wierzytelność.

Oprócz tego sędzia-komisarz na wniosek wierzyciela i po wysłuchaniu dłużnika może dopuścić do udziału w głosowaniu wierzyciela, którego wierzytelność:

  • Jest uzależniona od warunku zawieszającego i została uprawdopodobniona;
  • Jest sporna i została uprawdopodobniona.

Termin do wyznaczenia terminu zgromadzenia wierzycieli

Wyznaczanie terminu zgromadzenia wierzycieli w postępowaniu restrukturyzacyjnym to istotny element procesu, który różni się w zależności od rodzaju postępowania. W przyspieszonym postępowaniu układowym termin zgromadzenia wierzycieli jest ustalany niezwłocznie po złożeniu odpowiednich dokumentów. Z reguły po około 7 dniach. Warto zauważyć, że w przypadkach, gdy dłużnik może otrzymać wsparcie publiczne, termin ten może ulec wydłużeniu, aby umożliwić odpowiednie procedury.

Z kolei w standardowym postępowaniu układowym, termin zgromadzenia wierzycieli jest wyznaczany przez sędziego-komisarza. Również niezwłocznie po złożeniu planu restrukturyzacyjnego i zatwierdzeniu spisu wierzytelności. Tak samo jak w przypadku przyspieszonego postępowania, termin może zostać wydłużony, jeśli przewiduje się wsparcie publiczne dla dłużnika.

W postępowaniu sanacyjnym, zanim dojdzie do głosowania nad układem na zgromadzeniu wierzycieli, należy sporządzić spis wierzytelności i zrealizować część lub całość planu restrukturyzacyjnego. Tu również istnieje górny limit czasowy – głosowanie nie powinno odbyć się później niż 12 miesięcy od otwarcia postępowania. Ponadto, w tym przypadku również należy uwzględnić procedury związane z udzieleniem pomocy publicznej.

Wszystkie te terminy mają charakter zalecany, ale ich niedochowanie może prowadzić do odpowiedzialności prawnej. Dlatego zarówno dłużnicy, jak i organy postępowania, powinni ściśle przestrzegać ustalonych ram czasowych. Po to, aby zapewnić sprawiedliwy i efektywny przebieg postępowania restrukturyzacyjnego.

Zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli — jakie warunki należy spełnić?

Zgromadzenie wierzycieli w procesie restrukturyzacyjnym to kluczowy moment, w którym decyduje się o przyszłości dłużnika. Aby zawrzeć układ, niezbędne jest spełnienie pewnych warunków. Przede wszystkim, konieczna jest obecność co najmniej je

⅕ wierzycieli uprawnionych do głosowania. Głosować mogą tylko ci wierzyciele, którzy są bezpośrednio objęci układem.

Kluczowym aspektem jest osiągnięcie odpowiednich większości w głosowaniu. Układ wymaga akceptacji większości osobowej (ponad 50% głosujących wierzycieli) oraz większości kapitałowej (2/3 sumy wierzytelności głosujących wierzycieli). To zabezpiecza interesy większości wierzycieli, zapewniając, że decyzje nie będą podejmowane przez zbyt małą grupę.

Ciekawym elementem jest podejście ustawodawcy do problemu doręczenia zawiadomień o zgromadzeniu. Uznaje się, że brak zawiadomienia niektórych wierzycieli (do połowy uprawnionych do głosowania, reprezentujących do jednej trzeciej sumy wierzytelności) nie uniemożliwia przeprowadzenia zgromadzenia i głosowania. To pragmatyczne rozwiązanie bierze pod uwagę trudności w komunikacji z wszystkimi wierzycielami, jednak może rodzić pewne kontrowersje.

Przykładowo, gdy większość zawiadomionych wierzycieli głosuje za układem, to układ może zostać przyjęty, nawet jeśli niezawiadomieni wierzyciele byliby przeciw. Jednak, gdyby większość zawiadomionych wierzycieli nie poparła układu, to brak zawiadomienia pozostałych mógłby mieć wpływ na wynik głosowania.

Zgromadzenie wierzycieli jest to zatem moment, w którym rozpatrywany jest dalszy los restrukturyzacji. Proces ten wymaga balansowania między efektywnością a sprawiedliwym reprezentowaniem interesów wszystkich wierzycieli.

Klucz do zawarcia układu — większość osobowa i kapitałowa w zgromadzeniu wierzycieli

W procesie restrukturyzacyjnym decyzja o zawarciu układu na zgromadzeniu wierzycieli jest uzależniona od spełnienia dwóch fundamentalnych kryteriów. Większości osobowej i kapitałowej. Większość osobowa oznacza, że za układem musi opowiedzieć się więcej niż połowa głosujących wierzycieli. Warto przy tym zauważyć, że obliczanie tej większości nie jest tak proste, jak mogłoby się wydawać. Nie chodzi o prostą kalkulację 50% plus jeden głos. W rzeczywistości przyjmuje się zaokrąglenie do najbliższej liczby naturalnej w górę. W praktyce oznacza to, że większość z 4 wierzycieli to 3 wierzyciele, a większość z 5 również wynosi 3.

Natomiast większość kapitałowa zależy od sumy wierzytelności przysługujących tym wierzycielom, którzy aktywnie uczestniczą w głosowaniu. Układ uznaje się za przyjęty, jeżeli uzyska wsparcie co najmniej dwóch trzecich sumy wierzytelności tych głosujących wierzycieli. Co ciekawe, ustawa umożliwia pominięcie sprzeciwu niektórych grup wierzycieli. Kiedy? Jeśli większość kapitałowa opowiada się za układem, a wierzyciele sprzeciwiający się są zaspokajani na podstawie układu przynajmniej tak samo korzystnie, jak w przypadku postępowania upadłościowego. Ta zasada ma zapobiec sytuacji, w której mniejsi wierzyciele mogliby nieuzasadnienie blokować postępowanie.

Zrozumienie tych zasad jest kluczowe dla wierzycieli i dłużników uczestniczących w zgromadzeniu. Pozwala im na bardziej świadome podejmowanie decyzji, które mają bezpośredni wpływ na wynik restrukturyzacji. W ten sposób proces restrukturyzacji staje się bardziej przejrzysty i sprawiedliwy dla wszystkich stron.

Zobacz także TEN wpis na naszym blogu dotyczący zawarcia układu z wierzycielami.

Zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli — podsumowanie

Restrukturyzacja długu to złożony proces, w którym kluczową rolę odgrywa zgromadzenie wierzycieli. Jest to nie tylko platforma do wyrażania indywidualnych i zbiorowych interesów, ale też decydujące forum, na którym wierzyciele głosują nad przyszłością finansową dłużnika. Aby zgromadzenie było skuteczne, musi spełniać określone warunki, takie jak odpowiednia liczba obecnych wierzycieli oraz uzyskanie wymaganych większości w głosowaniu.

Zgromadzenie wierzycieli jest to zatem niezbędny etap w procesie restrukturyzacji, wymagający zarówno precyzji proceduralnej, jak i strategicznego podejścia. To, jak zostanie przeprowadzone i jakie decyzje zostaną na nim podjęte, ma bezpośredni wpływ na efektywność i sprawiedliwość całego procesu restrukturyzacji. Dlatego zarówno dłużnicy, jak i wierzyciele, powinni podejść do tego etapu z pełnym zrozumieniem i odpowiednią przygotowaniem, by ich interesy były właściwie reprezentowane i chronione.