Gdzie syndyk szuka majątku upadłego?

Syndyk, który został powołany przez sąd, ma za zadanie zarządzać majątkiem upadłego oraz zbierać informacje o jego aktywach i długach. Dokładnie, o tym, kim jest syndyk, pisałem w jednym z ostatnich wpisów na moim blogu — TUTAJ.

W zależności od rodzaju majątku syndyk może szukać go na różne sposoby. Zgodnie z art. 178 Ustawy – Prawo upadłościowe, Syndyk może żądać od organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego potrzebnych informacji dotyczących majątku upadłego. Poszukiwanie majątku przez syndyka ma oczywiście na celu zebranie informacji dotyczących majątku upadłego i ustalenie składu masy upadłości, z której zaspokojeni będą wierzyciele. Oddłużenie upadłego oraz zaspokojenie jego wierzycieli w jak największym stopniu to jedno z podstawowych zadań syndyka. Gdzie poszukuje on majątku upadłego? W jaki sposób to robi? Na te i inne pytania odpowiadam w dzisiejszym wpisie.

Syndyk, poszukując majątku upadłego, ma uprawnienie do uzyskania informacji dotyczącej majątku upadłego od organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego. Lista organów, do których może on skierować wniosek, jest naprawdę długa.

Wniosek ten może skierować do:

Wśród organów naczelnej administracji rządowej można wymienić: Radę Ministrów, Prezesa Rady Ministrów oraz ministrów. Centralne organy administracji rządowej mogą mieć różne nazwy: urząd, agencja, komisja lub rada. Kolejne przykłady to terenowe organy administracji rządowej. Administrację rządową na terenie województwa wykonują: wojewoda, działający pod zwierzchnictwem wojewody kierownicy zespolonych służb, inspekcji i straży działający w imieniu wojewody i własnym, organy administracji zespolonej i niezespolonej. Administrację zespoloną tworzą m.in. Policja, Państwowa Straż Pożarna, Inspekcja Farmaceutyczna, Inspekcja Handlowa, Inspekcja Ochrony Środowiska itp. Do organów administracji niezespolonej należą m.in.: izby skarbowe, urzędy skarbowe, inspektorzy kontroli skarbowej.

Jeśli zaś chodzi o organy samorządu terytorialnego, to wyróżniamy organy gminy: rada gminy i wójt (burmistrz, prezydent miasta). Organy powiatu to: rada powiatu i zarząd powiatu. Zarząd powiatu wykonuje swoje zadania przy pomocy starostwa powiatowego oraz jednostek organizacyjnych powiatu. Organami samorządu województwa są: sejmik województwa i zarząd województwa. Zarząd województwa wykonuje zadania przy pomocy urzędu marszałkowskiego i wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych lub wojewódzkich osób prawnych.

Oprócz uprawnienia syndyka do skierowania wniosku do wszelkiego rodzaju organów wymienionych powyżej syndyk może szukać majątku upadłego we własnym zakresie. Umożliwiają mu to np. ogólnodostępne i jawne rejestry.
Jeśli chodzi o majątek ruchomy, czyli np. samochody, maszyny, urządzenia, towar, dokumenty, to syndyk może szukać ich w siedzibie upadłego, u jego kontrahentów, w magazynach, na placach składowych, a także poprzez badanie dokumentacji księgowej.
Jeśli natomiast chodzi o nieruchomości, to syndyk może szukać informacji o nich w ewidencji gruntów i budynków, w księgach wieczystych, a także w dokumentach notarialnych i w umowach zawieranych przez upadłego.
Ponadto, w celu odkrycia wszelkich aktywów upadłego, syndyk może zwrócić się do różnych instytucji. Dla przykładu wymienić tu można banki, urzędy skarbowe, ZUS, KRS, czy też agencje informacyjne zajmujące się zbieraniem danych gospodarczych.

Nowelizacją z 30.08.2019 r. syndykowi dodano kolejną możliwość na poszukiwanie majątku upadłego. Odbywa się to za pośrednictwem komornika sądowego. Aby rozpocząć czynność poszukiwania w ten sposób, syndyk musi wystąpić z wnioskiem do komornika sądowego w przedmiocie poszukiwania majątku upadłego. Komornik sądowy poszukując majątku dłużnika, nie korzysta ze wszystkich nadanych mu ustawami kompetencji. Dokonuje jedynie poszukiwań majątku z ograniczeniem do baz danych, do których ma dostęp.

Zgodnie z przepisami prawa upadłościowego, banki są zobowiązane do niezwłocznego poinformowania syndyka o posiadanych przez dłużnika rachunkach bankowych, lokatach, papierach wartościowych, sejfach i skrytkach.
W praktyce oznacza to, że po obwieszczeniu postanowienia o ogłoszeniu upadłości, banki zobowiązane są do dokonania wewnętrznej weryfikacji i ustalenia, czy dłużnik posiadał u nich jakiekolwiek środki finansowe lub wartościowe przedmioty. Następnie banki powinny niezwłocznie powiadomić syndyka masy upadłościowej o istnieniu takich aktywów.
Syndyk masy upadłościowej może wówczas wystąpić do banku z wnioskiem o zablokowanie rachunków bankowych dłużnika lub dokonanie innych czynności mających na celu zabezpieczenie aktywów. Mogą one zostać wykorzystane na rzecz spłaty wierzycieli. W przypadku sejfów lub skrytek syndyk może zwrócić się do banku o przekazanie mu kluczy, lub odblokowanie drzwi. W ten sposób może zabezpieczyć zawartość tych skrytek.

Syndyk masy upadłościowej jest osobą powołaną przez sąd do zarządzania majątkiem upadłego w celu zaspokojenia wierzycieli. Zadaniem syndyka jest m.in. przeprowadzenie postępowania upadłościowego. Jego głównym celem jest sprzedaż majątku upadłego i zabezpieczenie środków finansowych na rzecz wierzycieli. Po sporządzeniu spisu inwentarza syndyk dokonuje licytacji lub sprzedaży majątku upadłego. Robi to w celu uzyskania jak największych środków finansowych na rzecz wierzycieli. Po sporządzeniu listy wierzycieli i ustaleniu kolejności ich zaspokojenia, syndyk przekazuje środki finansowe uzyskane ze sprzedaży majątku upadłego na rzecz wierzycieli.
Należy podkreślić, że głównym celem działania syndyka jest przede wszystkim zaspokojenie wierzycieli, a nie osiągnięcie maksymalnego zysku z majątku upadłego. Syndyk musi działać w interesie wszystkich wierzycieli, a nie tylko wybranych z nich, i przestrzegać procedur wynikających z przepisów.