Prowadząc własne przedsiębiorstwo, bardzo ważne jest, aby utrzymywać jego płynność finansową. Tematy te poruszam bardzo często, ponieważ niewłaściwe zarządzanie majątkiem przedsiębiorstwa może prowadzić nawet do jego upadku. Niekiedy zdarza się jednak, że brak płynności finansowej dotyczy kontrahenta, z którym nawiązaliśmy współpracę. Bardzo często windykacja długu w sposób polubowny nie przynosi oczekiwanych efektów, a jest przy tym bardzo czasochłonna. Z tego też względu przedsiębiorcy, zamiast kierować sprawę do windykacji, decydują się na sprzedaż długu. Na czym polega skup długów? Kto je skupuje? Wyjaśniam poniżej.

Czym jest skup długów?

Skup długów został uregulowany w przepisach Kodeksu cywilnego. Szukając jednak definicji tego procederu, musimy wiedzieć, że fachowo skup długów to cesja czy też przelew wierzytelności.

Przelew wierzytelności (cesja) to umowa, na mocy której wierzyciel (cedent) przenosi na osobę trzecią (cesjonariusza) wierzytelność przysługującą mu wobec dłużnika. Przelew dochodzi do skutku, a więc wierzytelność przechodzi na nabywcę już w momencie zawarcia umowy. Strony nie muszą dokonywać żadnych dodatkowych czynności celem zbycia wierzytelności.

W nieco bardziej przystępnych słowach — sprzedaż długów to proces, w którym wierzyciel sprzedaje wierzytelność (dług) innemu podmiotowi, który staje się nowym wierzycielem. Wierzyciel otrzymuje więc środki finansowe w zamian za przeniesienie swojego prawa do wierzytelności na nabywcę.

W praktyce sprzedaż długów często dotyczy długów, które są już przedawnione, a wierzyciel ma trudności z ich odzyskaniem. Nabywca, który specjalizuje się w odzyskiwaniu długów, może kupić takie wierzytelności po niższej cenie niż ich nominalna wartość i próbować odzyskać pełną kwotę od dłużników.

Sprzedaż długów jest korzystna dla wierzyciela, ponieważ pozwala mu na pozbycie się niespłaconych wierzytelności i odzyskanie części środków finansowych, które są mu winne. Z kolei dla nabywcy sprzedaż długów może być korzystna, ponieważ zyskuje on możliwość kupienia ich w niższej cenie i spróbować odzyskać pełną kwotę od dłużników, co daje mu możliwość osiągnięcia zysku.

Jak można sprzedać dług?

Skupowanie długów odbywa się przy wykorzystaniu następujących metod:

  • Skup wierzytelności;
  • Bezpośrednie zgłoszenie się do firmy windykacyjnej;
  • Sprzedaż kontrahentom branżowym;
  • Sprzedaż indywidualna.

Sprzedaż długów a faktoring

Cesja wierzytelności jest wykorzystywana w ramach działalności faktoringowej. Polega ona na zawodowym nabywaniu wierzytelności wynikających z działalności gospodarczej.

W ramach tej aktywności wyróżnia się:

  • Faktoring właściwy — który polega na definitywnym nabyciu wierzytelności przez faktora, który ponosi w związku z tym pełne ryzyko spełnienia świadczenia przez dłużnika;
  • Faktoring niewłaściwy — na mocy którego nabywca wierzytelności (faktor) może dokonać cesji zwrotnej na faktoranta, np. jeśli nie może wyegzekwować nabytej wierzytelności

W wyniku cesji wierzytelności dochodzi również do skutku umowa forfaitingu. Polega on na wykupie przyszłych wierzytelności wynikających z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej (np. sprzedaży towarów).

Skup długów a giełda wierzytelności

Giełda wierzytelności (długów) jest rejestrem informacji gospodarczych o wierzytelnościach wystawionych na sprzedaż.

Wierzytelności, które mogą być sprzedawane na giełdzie, mogą pochodzić z różnych źródeł, takich jak: przedawnione faktury, zaległe czynsze, wierzytelności hipoteczne, wierzytelności z tytułu kredytów konsumenckich i wiele innych.

Giełda wierzytelności umożliwia wierzycielom sprzedaż swoich wierzytelności, co pozwala na pozyskanie środków finansowych, zanim wierzytelności zostaną spłacone. Dzięki giełdzie wierzytelności wierzyciele nie muszą czekać na spłatę wierzytelności, a zamiast tego mogą szybko uzyskać gotówkę, co z kolei pozwala im na finansowanie bieżących potrzeb.

Inwestorzy, którzy kupują wierzytelności na giełdzie, mogą liczyć na zyski z tytułu odsprzedaży wierzytelności w wyższej cenie niż ich zakup. Warto jednak pamiętać, że inwestowanie w wierzytelności wiąże się z pewnym ryzykiem, ponieważ nie ma gwarancji, że dłużnicy spłacą swoje wierzytelności.

Skup długów — zalety

Sprzedaż długów, czyli sprzedaż wierzytelności przez wierzyciela innemu podmiotowi, ma wiele zalet, zarówno dla wierzyciela, jak i dla nabywcy wierzytelności. Przede wszystkim, sprzedaż długów pozwala wierzycielowi na szybkie pozyskanie gotówki, która może być potrzebna do finansowania bieżącej działalności, inwestycji lub spłaty zobowiązań. Oprócz tego powoduje to zmniejszenie ryzyka związanego z niespłacalnością wierzytelności. Wierzyciel może uniknąć konieczności dalszego odzyskiwania należności od dłużników i zminimalizować straty związane z niespłacalnymi wierzytelnościami. Jest to także duża oszczędność czasu i kosztów związanych z odzyskiwaniem należności. Jak zostało wspomniane powyżej, procesy windykacyjne i egzekucyjne są bardzo czasochłonne. Zamiast tego może on skupić się na innych aspektach swojej działalności. No i wreszcie — sprzedaż długów pozwala wierzycielowi na pozbycie się problematycznych wierzytelności.