Upadłość konsumencka a alimenty

Zdarzają się sytuacje, kiedy dłużnik chcący ogłosić upadłość konsumencką jest jednocześnie dłużnikiem alimentacyjnym. Wielu z nich ma nadzieję, że ogłoszenie upadłości konsumenckiej „rozwiąże problem” i płacenie alimentów nie będzie już konieczne. Nic bardziej mylnego! A zatem, czy ogłoszenie upadłości konsumenckiej rodzica ma jakikolwiek wpływ na zasądzone alimenty? Czy ogłoszenie upadłości przez dłużnika oznacza brak możliwości dochodzenia od niego roszczeń alimentacyjnych?
Wyjaśniam w dzisiejszym wpisie.

Na samym początku, wyjaśnijmy, czym jest i na czym polega upadłość konsumencka.
Upadłość konsumencka to postępowanie sądowe, które ma na celu pomóc osobom fizycznym w trudnej sytuacji finansowej wyjść z długów i uregulować swoje zobowiązania. Polega ona na ogłoszeniu upadłości przez dłużnika i przeprowadzeniu przez sąd procedury układowej lub likwidacyjnej.
Procedura upadłości konsumenckiej polega na tym, że dłużnik składa do sądu wniosek o ogłoszenie swojej upadłości. W przypadku przyjęcia wniosku sąd ogłasza upadłość dłużnika i powołuje syndyka, czyli osobę, która będzie nadzorować postępowanie.

Następnie, w zależności od sytuacji dłużnika, postępowanie może przebiegać według jednej z dwóch procedur: układowej lub likwidacyjnej. W postępowaniu układowym dłużnik i wierzyciele próbują zawrzeć ugodę, która pozwoli na uregulowanie długów. Wierzyciele mają obowiązek udziału w negocjacjach. Mogą również zaproponować dłużnikowi m.in. umorzenie części długu lub rozłożenie go na raty.

W przypadku, gdy postępowanie układowe nie przynosi skutku lub dłużnik nie składa wniosku o zawarcie ugody, postępowanie przechodzi w postępowanie likwidacyjne. W takim przypadku majątek dłużnika podlega sprzedaniu, a zebrane środki są rozdzielane między wierzycieli w sposób określony przez prawo.

Gdy postępowanie upadłościowe zakończy się z pozytywnym skutkiem, dłużnik zostaje zwolniony z długów, które nie zostały spłacone. Po okresie kilku lat od zakończenia postępowania, dłużnik może uzyskać tzw. świeży start, czyli nowy początek bez długów.

Dokładnie, o tym czym jest i na czym polega upadłość konsumencka, pisałem w jednym z ostatnich wpisów na moim blogu -> TUTAJ.

Alimenty to świadczenia, które są przeznaczone na pokrycie kosztów utrzymania i wychowania dziecka. Alimenty są zwykle płatne przez jedną osobę na rzecz drugiej osoby, która jest uprawniona do ich otrzymywania. W przypadku dzieci alimenty są zwykle płatne przez rodzica, u którego dziecko nie mieszka na co dzień, na rzecz rodzica lub opiekuna prawnego, który z dzieckiem mieszka.

Wysokość alimentów ustala sąd lub wynika ona z ugody między stronami. Zwykle zależy ona od sytuacji finansowej dłużnika oraz potrzeb osoby uprawnionej. Alimenty mogą być stałe lub zmienne, w zależności od sytuacji finansowej dłużnika lub zmian w sytuacji osoby uprawnionej.

Po ogłoszeniu upadłości długi alimentacyjne nadal pozostają zobowiązaniem dłużnika. Oznacza to, że dłużnik nadal ma obowiązek płacenia alimentów na rzecz osoby uprawnionej. W przypadku, gdy dłużnik zalega z płatnościami, osoba uprawniona może dochodzić swojego roszczenia na drodze egzekucji komorniczej.

Warto jednak zaznaczyć, że po ogłoszeniu upadłości, dłużnik może zwrócić się do sądu z wnioskiem o zmianę warunków spłaty długu alimentacyjnego. Może to dotyczyć np. wysokości alimentów lub terminów płatności. W takim przypadku sąd podejmuje decyzję, czy i w jakim zakresie zmienić warunki spłaty długu. W każdym przypadku jednak długi alimentacyjne pozostają zobowiązaniem dłużnika.

Długi alimentacyjne to ten rodzaj wierzytelności, którego nie można umorzyć w ramach upadłości konsumenckiej. Obecnie obowiązujące przepisy nie pozwalają na to, aby wierzyciel alimentacyjny zrezygnował z prawa do alimentów w drodze umorzenia, a dłużnik alimentacyjny zwolnił się z obowiązku płacenia alimentów w drodze ogłoszenia upadłości.

Jednakże, w przypadku, gdy dłużnik alimentacyjny ogłasza upadłość konsumencką, może wystąpić o zawieszenie postępowania egzekucyjnego z tytułu zaległych alimentów. Oznacza to, że przez czas trwania postępowania upadłościowego, dłużnik może nie płacić zaległych alimentów lub płacić je w ratach.
Warto również zauważyć, że upadłość konsumencka może wpłynąć na zmianę wysokości alimentów. Ogłoszenie upadłości konsumenckiej przez dłużnika może stanowić podstawę do zmiany wysokości alimentów na podstawie zmiany sytuacji majątkowej i finansowej dłużnika.

Podsumowując, długi alimentacyjne nie mogą być umorzone w ramach upadłości konsumenckiej. Dłużnik alimentacyjny musi nadal płacić swoje zaległe alimenty i dalsze bieżące alimenty, chyba że uzyska zawieszenie postępowania egzekucyjnego z tytułu zaległych alimentów lub sąd zmieni wysokość alimentów na podstawie zmiany sytuacji majątkowej i dochodowej dłużnika.

W przypadku procedury upadłości konsumenckiej należy odróżnić alimenty zaległe od bieżących.
Ogłoszenie upadłości konsumenckiej wyklucza możliwość dochodzenia zaległych alimentów na drodze postępowania egzekucyjnego. Jeżeli uprawniony do alimentów ma wierzytelność z tytułu zaległych alimentów, to powinien zgłosić kwotę wierzytelności syndykowi.

Bieżące alimenty, czyli te, które należy płacić regularnie, polegają natomiast procedurze upadłości konsumenckiej. W przypadku jej ogłoszenia, dłużnik zobowiązany jest do zgłoszenia swoich bieżących alimentów i podania danych o osobie, która jest uprawniona do ich otrzymywania. Wierzyciel alimentacyjny ma wówczas prawo do uczestniczenia w postępowaniu upadłościowym i otrzymywania bieżących alimentów w formie wypłat z masy upadłościowej. Alimenty wypłaca wówczas syndyk.

Należy podkreślić, że długi alimentacyjne należą do kategorii wierzytelności, które mają pierwszeństwo przy podziale masy upadłościowe. W przypadku upadłości konsumenckiej zwykle zobowiązanie alimentacyjne nie znika. Zmienia się natomiast sposób jego spełnienia. Zamiast regularnych wpłat na konto wierzyciela, alimenty są wypłacane z masy upadłościowej. Ich wysokość może ulec zmianie w zależności od sytuacji majątkowej dłużnika.